Президент давлат хизматини ислоҳ қилишга доир янги фармонни имзолади. Асосий маълумотлар
Ҳужжат «давлат фуқаролик хизматини замонавий стандартлар асосида ташкил этиш, давлат хизматчилари ишини натижадорликка йўналтириш, аҳолининг давлат хизматига бўлган ишончини янада ошириш, соҳага истиқболли кадрларни жалб қилиш ва уларни профессионал мутахассис этиб тайёрлашнинг самарали тизимини жорий қилиш»га қаратилган.
Давлат хизматини ташкил этишнинг асосий йўналишлари
Фармон билан давлат хизматини 2030 йилгача ривожлантириш стратегияси тасдиқланди. 2025−2026 йилларда соҳани ислоҳ қилиш қуйидаги йўналишларни ўз ичига олади:
- замонавий услуб ва механизмларни, шунингдек, давлат органларида кадрлар билан ишлашнинг яхлит тизимини жорий этиш;
- давлат органларида салоҳиятли ва истиқболли бошқарув кадрлари захирасини шакллантириш, янги авлод бошқарув кадрларини тайёрлаш тизимини такомиллаштириш;
- ишга қабул қилинган пайтдан бошлаб бутун иш ҳаёти давомида зарур билим ва касбий малакаларнинг узлуксиз ривожланишини назорат қилиш;
- хотин-қизларнинг давлат хизматига бўлган қизиқиши, садоқат ва ишончини ошириш, уларни соҳага кенгроқ жалб этиш;
- одоб-ахлоқ қоидаларига қатъий риоя этиш ва давлат хизматчиларининг ўз хизмат вазифаларини бажариш жараёнида касбий маданиятини ошириш орқали аҳолининг давлат органларига ишончини мустаҳкамлаш;
- самарали меҳнатга интилишни кучайтириш, касбий маҳоратини ривожлантириш ва давлат хизматчиларининг юқори натижаларга қизиқишини оширишга қаратилган меҳнатга ҳақ тўлашнинг жозибадор механизмларини жорий этиш.
Давлат хизматини ривожлантириш агентлиги, Давлат сиёсати ва бошқарув академияси, «Эл-юрт умиди» жамғармаси ўртасидаги доимий ҳамкорлик асосида давлат хизматида кадрлар тайёрлашнинг ягона тизими ташкил этилади.
Ишга қабул қилиш ва кўтариш
2026 йил 1 январдан бошлаб биринчи марта ишга қабул қилинган давлат хизматчилари билан меҳнат шартномаси дастлаб бир йил муддатга тузилади. Кейинчалик улар фаолиятининг ижобий натижаларига қараб, у номаълум муддатга узайтирилади.
Янги давлат хизматчилари «Давлат хизматига кириш» махсус курсларидан ўтади, кейинчалик камида уч йилда бир марта малака ошириш курслари ўтказилади, уларнинг натижаларига кўра уларнинг назарий билим ва кўникмаларига ташхис қўйилади.
Диагностикада тегишли соҳа ва соҳа бўйича билим даражаси, ҳужжатларни расмийлаштириш ва давлат тилида иш юритиш кўникмалари, таҳлилий, етакчилик ва мулоқот қобилияти, компьютер саводхонлиги, қонунчиликдаги янгиликларни билиш, Ўзбекистон тарихи ва хорижий тиллар, умумий эрудиция, психологик диагностика ва интеллектуал коеффициент (IQ) баҳоланади.
Диагностика ва самарадор фаолият (KPI) натижалари ходимларнинг касбий ваколатларини ривожлантиришнинг доимий онлайн мониторинги тизимида тўпланади ва таҳлил қилинади. Натижалар асосида касбий ривожланиш харитаси — ходимнинг билим ва кўникмалари портфели тузилади.
Ушбу харита асосида давлат хизматчиси «юмшоқ» ва «қаттиқ» кўникмалар бўйича, шу жумладан, мустақил таълим дастури бўйича мажбурий малака оширишдан ўтади.
2025 йил 1 августдан бошлаб давлат хизматининг республика, ҳудудий ва туман (шаҳар) даражаларидаги ташкилотларнинг раҳбар ва ёрдамчи гуруҳлари лавозимларига танлов фақат Давлат хизматчиларининг бўш иш ўринлари ягона порталида ўтказилади.
Кадрлар захираси
2026 йилдан бошлаб ҳар икки йилда 100 нафар иқтидорли менежер ва етакчилар, янги авлод раҳбарларини аниқлаш ва саралаш бўйича «TOP — 100» ихтиёрий дастури жорий этилади. Унда нафақат давлат хизматчилари, балки жамоат ташкилотлари вакиллари, тадбиркорлар, хориждаги ватандошлар ва белгиланган мезонларга (билим ва интеллектуал салоҳият, ватанпарварлик туйғуси, ташкилотчилик қобилияти, бошқарув ва етакчилик сифатлари) мос келадиган бошқа шахслар ҳам иштирок этиши мумкин.
«TOP — 100» дастури ғолиблари Миллий кадрлар захирасига киритилади ҳамда республика ва маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органлари, шунингдек, бошқа давлат ва хўжалик бошқаруви органларида раҳбарлик лавозимларини эгаллаш учун асосий номзодлар ҳисобланади.
Миллий кадрлар захираси республика ижро этувчи ҳокимият органларининг раҳбарлик лавозимларига камида 500 нафар, маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларининг раҳбарлик лавозимларига камида 1000 нафар номзоддан иборат бўлади.
Шунингдек, сўнгги икки йилда маҳаллада ижобий натижа кўрсатган 1 минг нафар маҳалла раиси, ҳоким ёрдамчиси, хотин-қизлар фаоли, ёшлар етакчиси, ижтимоий ходим ва солиқчилардан иборат салоҳиятли кадрлар захираси шакллантирилмоқда. Улар Давлат хизматини ривожлантириш агентлиги тавсиясига асосан танловдан ташқари лавозимга тайинланади.
Коррупцияга қарши кураш ва рақамлаштириш
Фармонда «давлат хизматчиларида коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантириш, уларга «ҳалоллик вакцинаси»ни сингдириш ва профилактика механизмларини жорий этиш» чора-тадбирлари кўзда тутилган.
Раҳбарлик лавозимларида ишлайдиган ва ушбу лавозимлар учун захирада бўлган шахсларнинг коррупцияга чидамлилик даражасини баҳолаш механизмини, шунингдек, «давлат хизматчиларида коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантириш бўйича қадриятлар тизимини шакллантиришнинг таъсирчан чораларини» жорий этиш режалаштирилган.
1 октябрдан бошлаб «Xizmat safari» ягона модули орқали хорижий ва ички хизмат сафарларини ҳисобга олиш ва таҳлил қилиш, сафар режалари ва натижалари, географияси, ходимлар сони ва харажатларини онлайн кузатиб бориш йўлга қўйилади.
2026 йилдан бошлаб бошқарув самарадорлиги ва инсон ресурсларини ривожлантириш, давлат хизматларини кўрсатишнинг тезкорлиги ва сифати, очиқлик, коррупцияга қарши курашиш ишларининг самарадорлиги, фаолиятни рақамлаштириш даражаси ва бошқа йўналишларда эришилган натижалардан келиб чиққан ҳолда давлат органлари фаолиятининг миллий рейтинги жорий этилади.
1 сентябрдан бошлаб давлат хизматчиларининг кўникмаларини узлуксиз ривожлантириш ва улар ўртасидаги ўзаро ҳамкорликни кучайтириш (масофадан туриб компетенцияларни ривожлантириш, давлат хизматчилари томонидан ташаббусларни илгари суриш, шахсий ривожланиш режасини юритиш, давлат хизматчиларининг алоқа маълумотлари) имкониятларини назарда тутувчи «Давлат хизматчиси» мобил иловаси ишга туширилади.
Давлат хизмати нуфузини ошириш ва давлат хизматчиларига ғамхўрлик қилиш
Фармонда 1 ноябрга қадар давлат хизматчиларининг лавозим маошини 2026 йилдан бошлаб иш тажрибаси, илмий ва малака даражаси, фаолият самарадорлиги ва бошқа кўрсаткичлардан келиб чиққан ҳолда ягона тамойил асосида шакллантиришни назарда тутувчи «давлат хизматчиларининг меҳнатига ҳақ тўлаш тизимини тубдан такомиллаштириш» бўйича таклиф тайёрлаш белгиланган.
2026 йилдан бошлаб давлат хизматчиларини йилига камида бир марта тиббий кўрикдан ўтказиш ташкил этилади.
Келгуси йилдан давлат идоралари ошхоналари тўлиқ аутсорсингга ўтказилади, соғлом овқатланиш кенг жорий этилади, инсон саломатлигига салбий таъсир кўрсатадиган таом ва маҳсулотлар савдоси чекланади.
Ташкилотлар ҳудудида жисмоний тарбия билан шуғулланиш учун спорт зоналари ва шароитлар яратилиши керак.
23 июнь — Давлат хизмати кунини нишонлаш доирасида (вазирлик ва идоралар (тармоқлар ва йўналишлар) нинг иш натижалари кенг жамоатчиликка етказилади.
Ҳар бир вазирлик ва идораларда давлат хизматчиларининг оила аъзолари учун ҳам «оила куни» тадбирлари ўтказилади.
Давлат хизмати ислоҳоти: қисқача хронология
2019 йил октябрь ойида президент «Ўзбекистон Республикасида кадрлар сиёсати ва давлат фуқаролик хизмати тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги фармонни имзолаган эди. Фармон билан президент ҳузуридаги Давлат хизматини ривожлантириш агентлиги ташкил этилиб, 2020 йилдан бошлаб давлат хизматига қабул қилиш очиқ мустақил танлов асосида амалга оширилиши белгиланди.
2022 йил август ойи бошида Шавкат Мирзиёев ижобий ўзгаришларга қарамай, «давлат хизмати ҳалигача халқни рози қиладиган тизимга айлангани йўқ», деган эди.
Кўп ўтмай, президент «Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида»ги қонунни имзолади, унда танлов асосида ишга қабул қилиш (5 кунлик) ва кадрлар ротацияси, тадбиркорликни тақиқлаш, чет элда ҳисоб рақамларига эга бўлиш, манфаатлар тўқнашуви, даромадлар ва мол-мулкни декларация қилиш мажбурияти кўзда тутилган.