«Бу эски даврга қайтиш эмас». Президент — прокурорлар, ИИБ бошлиқлари ва солиқчиларни сектор ишидан озод этиш ҳақида
Саккиз йил аввал мамлакатда ҳудудларни комплекс ривожлантириш бўйича секторлар фаолияти йўлга қўйилган эди. Ўша даврда Қорақалпоғистон ҳудудлари, Ўзбекистон вилоятлари, туманлари ва шаҳарлари ҳар томонлама ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш учун «секторлар» деб аталадиган ҳудудларга бўлинган эди. Бу ҳудудларни ҳокимлар, прокурорлар, ички ишлар ва солиқ органлари раҳбарлари бошқарган. Улар аҳолининг долзарб муаммолари, жумладан, инфратузилма, бандлик, ижтимоий ҳимоя ва бошқа масалаларни ҳал этишга масъул эди.
Яъни иш ўринлари яратиш, сармоя жалб этиш, мактаб ва боғчаларда инфратузилмани текшириш ва шу каби бошқа вазифаларни бажариш прокурорлар, ички ишлар бўлимлари бошлиқлари зиммасига юклатилган.
Бу тизим Конституция ёки қонунларда кўзда тутилмагани учун тармоқларда танқид остига олинди, шунингдек, мустақил бўлиши ва фақат қонунга бўйсуниши лозим бўлган ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг мустақиллигини шубҳа остига қўйди . Факт жиҳатдан ҳокимлар прокурорлар, милиция ва солиқ органларига кўрсатмалар бериши мумкин бўлди. Бош вазир ўринбосари прокурорга ҳокимларни жавобгарликка тортиш бўйича кўрсатма бериши мумкин бўлган ҳолатлар ҳам кузатилди.
«Узоқ ўйлаб, бир қарорга келдим. Бундан буён секторлар фаолияти билан прокурор, ички ишлар ва солиқ шуғулланмайди», — деди президент.
Бунинг ўрнига бош вазир ўринбосарлари энди куч ва ресурсларига таянган ҳолда ўз соҳаларида фаолият юритиши керак:
- Очилбой Раматов — қурилиш, ободонлаштириш, транспорт, инфратузилма, коммунал хўжалиги ва экология бўйича;
- Жамшид Қўчқоров — камбағалликни қисқартириш, бандлик, тадбиркорлик ва хизмат кўрсатиш соҳаси бўйича;
- Жамшид Ходжаев — инвестициялар, экспорт, импорт ва саноат бўйича;
- Зулайҳо Маҳкамова — оила ва аёллар масалалари бўйича.
Президент Ўзбекистон маҳаллалари уюшмаси раиси Қаҳрамон Қуронбоевга мурожаат қилар экан, унга бош вазир ўринбосари даражасида катта «куч ва ваколатлар» берилганини таъкидлади.
Унга кўра, камбағалликни камайтириш, аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш ва тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш борасида амалга оширилаётган ислоҳотлар ҳар бир инсон учун самарали натижаларга эришишга қаратилган бўлиши керак. Эндиликда бу ёндашув жиноятчиликка қарши курашиш, коррупциянинг олдини олишда туман ва маҳаллаларда ҳам қўлланади.
«Нима учун буни айтяпман? Чунки жиноятчилик жилови маҳкам бўлган хавфсиз жойга инвестор кўпроқ маблағ киритади, одамларимизнинг ишончи янада ортиб боради», — деди у.
Шавкат Мирзиёев жиноятчиликка қарши кураш ҳафталикларини мунтазам ўтказиш муҳимлигини таъкидлади.
Парламентнинг масъул қўмиталари жойларда иш олиб борса, ҳар бир жиноятнинг сабаб ва омилларини аниқлаб, туман ва вилоят прокурорлари, ички ишлар раҳбарлари олдига аниқ вазифалар қўйилса, бу фойдали амалиётга айланади, деб ҳисоблайди давлат раҳбари.
Бош прокурор ва ички ишлар вазири ҳар чоракда бир марта миллий кенгашга, вилоят ва туман прокурорлари ҳамда ички ишлар органлари раҳбарлари ойда бир марта вилоят кенгашлари ва жамоатчилик олдида ҳисобот бериб туриши белгиланди.
«Ҳисоботлар деганда мен умумий сўзларни назарда тутмаяпман. Улар жиноятнинг ҳар бир турининг олдини олиш, уларни юзага келтирувчи омилларни бартараф этиш бўйича аниқ чора-тадбирларни айтиши керак», — деди президент.
Мирзиёев ҳар ойда миллий кенгаш йиғилишларини бевосита туман ва шаҳарлар ички ишлар бўлимларида ўтказиш мақсадга мувофиқ бўлишини таъкидлади.
«Прокуратура, ички ишлар, солиқ раҳбарлари яхшилаб эшитиб олсин: сектор ишидан озод қилиш бу — эски даврга қайтиб, аҳоли ва тадбиркорларга ҳар қадамда тўсиқ, коррупцияга шароит яратиш, дегани эмас», — деди давлат раҳбари.
Туманларда жиноятчиликнинг олдини олиш масъулияти ҳокимлар зиммасида бўлиб, улар бу борадаги барча ишларни мувофиқлаштиришлари шарт.
Прокурорлар ва ички ишлар органлари раҳбарлари ҳар ҳафта жойларда вазиятни муҳокама қилиши зарур.
Бош прокуратура, ИИВ, ДХХ академияси, Юридик университети ва Жамоат хавфсизлиги университети алоҳида ҳудуд ва ҳудудларда жиноятчиликнинг олдини олиш учун масъул этиб белгиланди. Бироқ энг муаммоли маҳаллаларга мутахассислар юборилмаётгани, вазиятни яхшилашга ҳаракат қилинмаётгани танқид қилинди.
Миллий кенгаш ҳар чоракда ушбу университетлар раҳбарларидан ҳисобот талаб қилади.
Бу борадаги ишлар самарадорлигини ошириш мақсадида Сенат ҳар йили камида битта ҳудудда жиноятчиликни кескин камайтириши, Қонунчилик палатаси эса камида битта соҳада коррупцияга қарши курашиш бўйича чора-тадбирлар таклиф этиши кутилмоқда.
Президент, шунингдек, вазирлар ва ҳокимлар тайинланишидан олдин коррупциянинг олдини олиш бўйича аниқ режаларни парламент ва маҳаллий кенгашлар олдида ҳимоя қиладиган тизим жорий этишни таклиф қилди.